[zeljketa]

"Zvjezdana ploca Sangerhausena"(oko 1600. god p.n.e.)je do sada najstarija poznata astronomska predstva starog svijeta.Ovaj unikatni kulturno-istorijski nalaz je krajem devedesetih godina iskopan od strane pljackasa grobova kod grada Sangerhausen(Saksen-Anhalt)i nakon toga ponudjen na prodaju.Februara 2002.se ploca ponovo pojavljuje u Bazelu(svicarska).Ov aj pronalazak, koja se od strane strucnjaka smatra dragocijenim otkricem kako za arheologiju tako i za astronomiju ,i koji otvara pogled na najstariju evropsku kulturnu i intelektualnu proslost,je od 11. marta 2002. u vlasnistvu Landes Museum fur Vorgeschichte Halle.

Opis Ploce

To je bronzana ,okrugla ploca promjera 30 cm i tezine od 2 kilograma.Zajedno sa plocom su pronadjeni jos:

- dva maca ukrasena lisnatim zlatom
- dvije sjekire
- jedno dlijeto
- fragmenti narukvica(spirale)

Dokazi orginalnog polozaja u situ su rijetki,kontest je unisten tokom ilegalnog iskopavanja.Sve ove vrijednosti su najvjerovatnije pronadjene u kamenom sanduku u blizini jednog naselja.Nalaz se datira u rano bronzano doba i zbog toga je otprilike star 3600god.

Na ploci se nalazi unikatna forma ukrasa od lisnatog zlata.Ovi ukrasi formiraju jednu predstavu zvjezdanog neba.Zvijezde,grupe zvijezda,sunce ili mjesec i mladi mjesec su grupisani sa namjerom da se napravila specificna predstava.Kako izgleda,ovdje su mitoloske ideje povezane sa specificnim polozajem zvijezda,koji je baziran na konkretnim astronomskim mjerenjima i posmatranju.Bronzana ploca prikazuje do sada najstariju predstavu kosmosa.Ova predstava je starija i od egipatskih predstava poznatih iz grobova faraona.Ova ploca bi mogla pojasniti nasa fundamentalna shvatanja o ranoj evropskoj intelektualnoj proslosti.
Do sada poznate konstrukcije svetih astronomskih monumenata kao sto je Stonehenge,kasnobron zane ikonografije-suncani brod,suncana borna kola i drugi simboli zvijezda i mjeseca dobijaju sada vise znacenja.

Istorijat nalaza

"Blago Sangerhausena"se prvi put pojavljuje u akademskim krugovima 1999.kada pod nejasnim okolnostima biva ponudjeno na prodaju,prvo jednom muzeju u Berlinu ,a poslije i muzeju u Minhenu.Medjutim pravo ,kao i ilegalno porijeklo ovog nalaza biva vrlo brzo otkriveno.Jedini zakonski vlasnik ovih objekata je bila federalna drzava Saksen-Anhalt.Svi povjerljivi strucnjaci su zbog toga odbili da prihvate ponudu za kupnju.

Poslije toga predmeti jedno vrijeme nestaju sa scene i bivaju par puta preprodani.2001.pono vo privlace paznju profesionalnih arheologa.Cijela kolekcija je jos bila kompletna,ali su se sirile glasnine da bi mogla biti prodana zainteresovanim izvan Njemacke.

Ministarstvo kulture,kao i ministarstvo unutrasnjih poslova Saksen -Anhalta,pokrece akciju ,zajedno sa drzavnom kancelarijom za arheologiju,kako bi kolekcija bila vracena pravnom vlasniku.Oni sa uspjehom otkrivaju tadasnjeg vlasnika kolekcije,koji je htio da u jednom restoranu u Bazelu,bez prisustva autoriteta njemacke vlade,zakljuci prodaju ovih predmeta.Svicarski policajci,preobuceni u konobare,su sa uspjehom pomogli arheoloskim strucnjacima da pohvataju prestupnike i da kolekciju smjeste na sigurno.Poslije jedne sudske presude je ovo blago prebaceno u Halle.

Nakon resatauriranja ovi predmeti su bili par puta i izlagani.2003 je odrzan i medjunarodni kongres o ovom otkricu.

Kasnija astronomska istrazivanja ukazuju da mnoge smjernice od ove ploce vode ka egejskom podrucju,sto nemora znaciti da je ploca tamo i napravljena.Dalje je potvrdjeno da predmeti poticu iz bronzanog doba(hemijska analiza bronze),da je tvorac prepravljao plocu mjenjajuci polozaj pojedinih zvijezda(rentgenska ispitivanja)kao i to da su zlatni ukrasi naneseni tehnikom ukucavanja(vidljivi tragovi udaraca cekicom na suncu-mjesecu)

Grupa od sedam zvijezda na ploci najvjerovatnije predtavlja Plejadu.Ove zvjijezde su bile vidljive i u bronzanom dobu.
na slikama je ploca pre i poslije restauracije