|
Evo, i u novom broju beogradskog lista "Danas" objavljen je članak o ovom mehanizmu:
"Najstariji poznati kompjuter na svetu, koji je više od veka predstavljao zagonetku za naučnike, nije olako otkrivao svoje tajne. Tek kad je upotrebljen specijalni sistem za skeniranje, po ceni od pola miliona dolara, izgrađen na licu mesta, otkrivena je tajna njegovih korodiralih komponenata.
Tajna najstarijeg kompjutera na svetu skrivana je više od dva milenijuma. Izgrađen na vrhuncu drevne Rimske republike, završio je na dnu mora, u olupini antičke lađe, negde oko Krita i slučajno je otkriven 1902. Reč je o takozvanom "antikitera mehanizmu". Pre neki dan, grupa naučnika objavila je da je otkrila njegovu zagonetku, i da je reč o mehanizmu koji je bio više od igračke. Ovaj mehanički "kompjuter", tvrde oni, služio je za praćenje pokreta nebeskih tela, pre svega Sunca, Meseca i planeta.
Oni ukazuju da je njegova svrha ista kao i kod modernog kompjutera - da poboljša sposobnosti čoveka da otkriva skrivene detalje u prirodi. Antički inženjeri dodavali su svojoj spravi zupčanike, zupce i diferencijale da bi se prilagodili ekscentričnosti zvezdanih putanja.
Uređaj veličine kutije za cipele sadrži 30 bronzanih zupčanika sa oko 224 pretpostavljenih, rukom urezanih zubaca. Oni koji su godinama proučavali ovaj neobični drevni mehanizam, tvrde da je on, u vreme svog nastanka, bio bar za hiljadu godina napredniji od bilo koje sprave nastale u istom periodu antičke ere kad i antikitera mehanizam. Ostaci ovog uređaja, koji se danas nalaze u Atinskom muzeju, sastoje se od preko 80 specijalno "zamrznutih" fragmenata raspadajućeg materijala ukrašenog šifrovanim natpisima ispod sloja korodirajuće rđe.
U poslednjem broju magazina Nejčer, tim britanskih, grčkih i američkih istraživača najavio je da je novi vid skeniranja kompjuterskom tomografijom jasno obelodanio funkciju ove sprave - procesovanje lunarnih i solarnih eklipsi. Uz pomoć tomografije, naime, udvostručen je broj čitljivih zapisa na delovima ovog uređaja, koji ukazuju na specifične funkcije kojima je služio. Istraživači su, zatim, iskoristili ove nove podatke da bi izašli sa revidiranom konfiguracijom satnog mehanizma sprave koji koristi 29 od 30 poznatih zupčanika, plus pet hipotetičkih.
I drugi istraživači smatraju da je ovaj uređaj vrlo ubedljiv u svim svojim detaljima. Jedan od tih detalja koji su tek sad otkriveni je, na primer, spiralni brojčanik na donjem zadnjem delu sprave.
Najraniji pokušaji da se rekreira ovaj mehanizam počeli su pedesetih godina prošlog veka, posle godina i godina pažljivog čišćenja, a prva detaljna snimanja urađena su sedamdesetih godina prošlog veka, uz pomoć gama i iks-zraka. Naučnik Majkl Rajt, bivši upravnik Naučnog muzeja u Londonu kreirao je specijalnu linearnu tomografsku mašinu da bi analizirao antikitera mehanizam, omogućivši dobijanje trodimenzionalnih snimaka.
Prošle godine, međutim, novi konzorcijum sačinjen od naučnika sa više univerziteta Velike Britanije i Grčke, iskoristio je sisteme X-Tek i Hjulit Pakarda da bi se obavila najnovija i najpreciznija skeniranja tog mehanizma. HP je u Grčku dopremio svoj sistem za 3D snimanje i dobijanje fotografija visoke rezolucije spoljašnjosti uređaja, dok je x-Tek dopremio dvanaesttonski mikrofokusni kompjuterizovani tomograf da bi dobio detaljne modele unutrašnjeg sastava antikitera mehanizma. Rezultati njihovog istraživanja predstavljeni su krajem novembra na konferenciji u Atini."
|