|
Srednji vijek Sve što pronađete u internetu, knjigama i sl. a mislite da spada u ovaj vremenski period, ca 500-1500 godine |
|
Teme - opcije |
#1
|
|||
|
|||
Srednji vek
Odsek sadrži tri zbirke:
Zbirka Seobe naroda obuhvata period od poslednje četvrtine IV do sredine VII veka, i ima oko 1.000 predmeta vizantijskog i varvarskog porekla. Zbirka srednjeg veka obuhvata period od ranog VII veka do turskog osvajanja Beograda 1521. godine i broji preko 2.000 predmeta pretežno srpskog porekla. Austrijsko-turska zbirka odnosi se na period od početka XVI do početka XIX veka i ima preko 2.000 predmeta srpske izrade iz vremena strane vlasti, ali i onih čije je poreklo u Turskoj ili zapadnim zemljama. Pečat za signiranje liturgijskog hleba nepoznato nalazište bronza, livenje dužina 10,7 cm, širin 10,2 cm prva polovina IV veka IB AS/2019 Na gotovo jednakokrakom krstu zajedno je izliven grčki natpis u negativu: ΑΝΤΟΝΙΑΣ ΚΑΣΤΑΣ. Na poleđini je ostatak drške. Slobodan prevod teksta mogao bi glasiti "Budite Antonijevi" ili "Vratite se Antoniju" kao uputstvo Svetog Atanasija stanovnicima arijanskog Singidunuma kada je 344. godine prošao kroz grad odnoseći mošti nekih od Singidunumskih mučenika za Akvileju a ostavljajući pečat za signiranje euharističkog hleba. Žižak temelji patrijaršije glina, kalup dužina 12,8 cm, širina 8,5 cm druga polovina vi veka IB AS/223 Na kružnom diskosu, operveženom plastičnim rebrom, su reljefne figure Sv. Konstantina i Sv. Jelene u stavu orante sa krstom između nimbova. Drugi reljefni krst je na kljunu a treći na dnu prstenaste stope. Kako žižak nema direktnih analogija a scena na disku spada u krug najstarijih sa hrišćanskom ikonografijom na ovom tlu, najverovatnije je da je svetiljka napravljena u tada episkopskom gradu Singidunumu za potrebe neke crkve, po nalogu nekog iz krugova višeg lokalnog sveštenstva. Kalup za livenje nakita Vinča, lokalitet "Reka" iskopavanje 1984. na podu slovenske kuće kamen, urezivanje dužina 9 cm, širina 6,4 cm prva polovina VII veka IB AS/2371 U kalupu su livene mrežasto ukrašene trake za prstenje, eliptične i kružne alke za lančiće i romboidni okovi koji su mogli poslužiti i kao delovi ogrlica. Na podu iste kuće pronađen je još jedan kameni kalup za livenje naušnica i već pripremljeni komadi kamena iste vrste za pravljenje drugih kalupa. U srednjem Podunavlju toga doba za sada nije poznat drugi nalaz slovenske radionice za livenje nakita. Krst relikvijar nepoznato nalazište bronza, livenje, urezivanje visina 10 cm, širina 5,8 cm IX - XI vek IB AS/23 Aversna strana enkolpiona sa urezanom Bogorodicom orantom, Isusom Hristom i dvojicom svetitelja. Iznad oreola Bogorodice urezano veliko slovo M. Relikvijar je napravljen u domaćoj radionici po ugledu na vizantijski predložak kakvim je u episkopskom sedištu Beograda toga doba raspolagalo pravoverno sveštenstvo i u njima čuvalo čestice Svetih moštiju. Deo ostave nakita i novca Nepoznato nalazište, otkup srebro, filigran, umetanje staklene paste i ametista – ukras za grudi srebro, filigran, granulacija – naušnice prečnik 8,2 cm, dužina trepetljika 5,1 cm – ukras za grudi, veličina lunule 6 x 3,2 cm – naušnice XVI - XVII vek IB AT/1436-ukras za grudi, AT/1418-naušnice Ostava se sastoji od srebrnog nakita koji čine tri para naušnica i jedna pojedinačna, lanac za povezivanje naušnica, dve aplike, ukras za grudi, dva ukrasa za glavu i osam ukrasnih igala, kao i 57 srebrnih novčića iskovanih u raznim evropskim državama između 1581. i 1662. godine. Ostava je prvobitno bila pohranjena u glinenoj posudi, najverovatnije u sedmoj deceniji XVII veka. Pehar Jakovo, lokalitet "Kormadin", iskopavanja 1956., grob br. 3. providno, bezbojno staklo, duvano sa mehurićima, lepljenje stope i apliciranje izvlačenih niti visina 12,3 cm, prečnik dna 4,1 cm, prečnik otvora 7,4 cm sredina VI veka IB AS/2177 Zvonasti pehar na niskoj, valjkastoj nozi ima naglašenu stopu plastičnim rebrom kakvim je ojačan i otvor. Spiralno aplicirana nit od istog stakla gušće je raspoređena pri obodu i dnu, negde se prepliće. Čaša potiče iz neke vizantijske radionice u Siriji ili Egiptu i na teritoriju Singidunuma prispela je redovnim uvozom na vizantijski limes Čaša Nepoznato nalazište srebro, pozlata, livenje, iskucavanje, urezivanje, lemljenje visina 3,5 cm, prečnik otvora 11 cm, prečnik medaljona 4 cm kraj XIV – početak XV veka IB AS/2016 Poluloptasti recipijent je preko šest segmenata pri obodu oblikovan u latice. Masivni, kružni medaljon na sredini dna ima liveni motiv osmolatično rascvetalog krsta u kvadratnoj borduri talasaste ivice. Drška, profilisana ka unutrašnjoj strani spolja ima urezanu lozicu, a na vezi sa obodom loptasto dugme. Sa spoljne strane zdela ima uzan pojas zareza koji prate donju liniju segmenata. Čaša je služila za vino verovatno na dvoru despota Stefana Lazarevića tokom prve četvrtine XV veka. Par naušnica Mirijevo, lokalitet "Ćurtovo brdo", slučajan nalaz srebro, filigran, granulacija, lemljenje prečnik karike 4 cm, dužina jagode 2 cm kraj XII – početak XIII veka IB AS/2 Na kružnim, otvorenim karikama je po jedna šuplja, bikonična jagoda sastavljena iz dva među sobom granulama povezana konusa. Svaka od kupa ukrašena je kružićima nalemljene filigranske žice. Par naušnica Muzej Vinče Vinča, lokalitet "Beli Breg" iskopavanja 1979., grob 548 srebro, livenje, granulacija prečnik karike 3 cm XII vek IB S 116 Na kružnim, otvorenim karikama je po jedna okrugla, granulama prekrivena jagoda fiksirana na sredini donjeg dela karike navojima filigranske žice. Istraživač čuvenog praistorijskog nalazišta u Vinči, Miloje Vasić zabeležio je još 1906. godine starosrpsko groblje na ovom mestu a vodio njegovo istraživanje 1911. i 1912. god. Od 1978. do 1983. god. iskopavanja te velike, dugotrajne ( IX-XVII vek ) nekropole nastavila je Gordana Marjanović-Vujović i otkrila još 713 grobova koji zajedno sa ranije istraženim čine samo deo najvećeg srednjovekovnog srpskog groblja na teritoriji Beograda. Muzej Vinče Vinča, lokalitet "Beli Breg" iskopavanja 1978. grob 63 srebro, livenje, iskucavanje dimenzija pločica 1x1 cm XII vek IB S 10 Kvadratne pločice dijademe, sa perforacijama na uglovima za prišivanje i iskucanom polukalotom po sredini bile su u dva niza aplicirane na kožnu ili traku od tkanine i tako nošene preko sredine čela kao počelica ili je traka bila na kosi nad čelom te pridržavala veo, kao dijadema. Prikazani predmeti pripadaju Arheoloskom odeljenju Srednjeg veka iz Vince Promijenjeno od rammstein (09.10.2005 u 17:44 sati) |
#2
|
|||
|
|||
Ostava srebrnog rimskog novca, Goračići, II - III vek
Fibula - kopča, crkvena porta u Čačku, III vek Staklena posuda Prijevor - Čuljevina, IV vekMetalni predmet iz crkvene porte u ČačkuFibula - kopča, crkvena porta u Čačku, III vekKeramika iz Rima |
#3
|
|||
|
|||
Aplikacija
VMB.inv.br. 22922 Cuprija-Horreum Mergi, iskopavanja. Duž. 8 cm, šir. 1,7 cm, Bronzana aplikacija sa perforacijom za pricvršcivanje na proširenom kraju. Kompletna je ukrašena biljnim ornamentom Izraden je tehnikom livenja i iskucavanja. X-XI vek. Neobjavljeno. Naušnica VMB.inv.br. 23734 Cuprija-Horreum Mergi, iskopavanja. H - 2,4 cm Fragmentovana grozdolika srebrna naušnica. Izradena je u tehnici livenja sa imitacijom granulacije. X-XI vek. Neobjavljeno Prsten VMB.inv.br. 22936 Precnik 2,4 cm Cuprija-Horreum Mergi, iskopavanja. Bronzani prsten sa masivnom alkom koja se postepeno širi prelazeci u glavu. Glava je ovalnog oblika i na njoj je u elipsoidnom disku predstava orla raširenih krila dok su na bocnim stranama hristogram. Livenje, urezivanje. XI-XII vek. Neobjavljeno. Strelica VMB.inv.br. 26837 Selo Papran, poklon Duž. 9,4 cm, šir. 2,3 cm Listolika strelica sa trouglim vrhom, koji sa zasecenim stranama prelazi u kraci vrat koji se završava bradavicom koja je sa obe strane zasecena i iz koje se nastavlja ravan kraci trn. Livenje. X-XII vek. Neobjavljeno. Nož sa drškom VMB.inv.br. 20450 Gradina Ras, iskopavanja Duž. 20,5 cm, secivo 13 cm Jednoseklo blago povijeno secivo ciji je trn uglavljen u koštanu dršku koja je ukrašena koncentricnim krugovima. Livenje, kovanje. XII vek nove ere. Literatura : M.Popovic, Tvrdava Ras, Beograd 1999. Nož VMB.inv.br. 20449 Gradina Ras, iskopavanja Duž.16cm. Jednoseklo, blago povijeno secivo koje se nastavlja u tanji trn za uglavljivanje u drvenu ili koštanu dršku. Livenje, kovanje XIII vek. Literatura : M.Popovic, Tvrdava Ras, Beograd 1999. Strelica VMB.inv.br. 20442 Gradina Ras, iskopavanja Duž. 7,7cm, šir. 2,3 cm Strelica deltoidnog vrha sa blago naglašenim rebrom. Vrh prelazi u kraci konusni tulac. Livenje. XII-XIII vek. Literatura : M.Popovic, Tvrdava Ras, Beograd 1999. Strelica VMB.inv.br. 20446 Gradina Ras, iskopavanja Duž. 5,6 cm, šir. 2,8 cm Strelica deltoidnog cetvorobridnog vrha koji zasenjceniom stranamaprelazi u kupasto proširenje koje se nastavlja u trn. Livenje. XIII vek. Literatura : M.Popovic, Tvrdava Ras, Beograd 1999. Strelica VMB.inv.br. 20443 Gradina Ras, iskopavanja Duž. 8,5 cm, šir. 2,1 cm Strelica pljosnatog dvobridnog romboidnog vrha koji sa tordiniranim dužim vratom prelazi u tanji i duži trn. Livenje. XIII vek. Literatura : M.Popovic, Tvrdava Ras, Beograd 1999. Bojna sekira VMB.inv.br. 23482 Dojcinovci-Surdulica, otkup Duž.24 cm, šir. 3,5 cm Dobro ocuvana gvozdena sekira sa izduženim telom i relativno kratkom oštricom. Livenje. XII vek. Neobjavljeno. Buzdovan VMB.inv.br. 17024 Bistrica, slucajan nalaz, otkup. H - 7 cm, R- 3 cm Dvanaestoperni masivan buzdovan izraden od gbožda tehnikom livenja. XII -XIII vek. Neobjavljeno. Koplje VMB.inv.br. 23699 Nepoznato nalazište, poklon. Duž. 39,8 cm, šir. 2,1 cm Masivno gvozdeno koplje sa izduženim rebrom po sredini bodila i dužim tulcem sa dve kuke. XVI-XV vek. Neobjavljeno. Mač za jednu i po ruku VMB.inv.br. 21447 Nepoznato nalazaište Duž. 114 cm, secivo 94 cm Secivo maca je pravo, dvoseklo sa delimicno oštecenim vrhom. Na secivu je oznaka u vidu štita sa krstom u sredini i cvetom sa 8 latica. Jabuka je u obliku diska sa ispupcenjem u sredini i krstom utisnutim na obe strane. XIVvek. Neobjavljeno. Taban na fitilj VMB.inv.br. 16848 Gudovac - Bjelovar, otkup Duž. 17,5 cm, kokota 7,5 cm Taban od gvožda. Kokot u obliku srpa sa zavrtanjem i završetkom u obliku zoomorfne glave. Na donjem delu kokota je izgravirana rozeta. Na dršci tabana se nalaze dve opruge. XVI vek. Literatura: D.Pribakovic, Neki podaci o gradištima severozapadne Hrvatske, VVM JNA br.3, Beograd 1958. Svi prikazani predmeti u prilogu pripadaju Vojnom muzeju Beograd Promijenjeno od rammstein (10.10.2005 u 01:02 sati) |
#4
|
|||
|
|||
Srednjovjekovna zbirka
Srednjovjekovni odjel najmađi je odjel Ahreološkog muzej u Zagrebu koji, kao samostalan odjel postoji i djeluje tek od 1945. godine. Odjelna zbirka čuva više od 5500 predmeta i kamenih spomenika raznih vremenskih razdoblja zbog čega predstavlja jednu od najsveobuhvatnijih i najraznovrsnijih srednjovjekovnih arheoloških zbirki u Hrvatskoj. Ona obuhvaća arheološku ostavštinu brojnih naroda, plemena i etničkih skupina koje su u radoblju od 5. od 15. stoljeća nastavale, ili su se samo zakratko zadržavale na ovim prostorima (Huni, istočni Goti, Gepidi, Langobardi, Heruli, Avari, Kutriguri, Ugri, Mađari i dr). U zbirci je zastupljena važna arheološka građa iz kontinentalne (sjeverne) i primorske (južne) Hrvatske, kao i brojni arheloški predmeti iz nekih susjednih područja ili zemalja (npr. Vojvodina, Bosna i Hercegovina i dr.). Najstariji predmeti pripadaju vremenu seobe naroda te vremenu provale Avara i doseljenja južnih Slavena i poglavito Hrvata i sežu sve do duhovnom i materijalnom kulturom raznovrsnijih vremena razvijenog i kasnog srednjeg vijeka. Među spomenicima osobitu pozornost privlače znameniti natpis s imenom hrvatskog kneza Branimira iz 888. godine, zatim primjerci germanskog nakita, te ratnička oprema i oružje (5/6. st.), glasovita opeka iz Sirmija (ant. Sirmium) - svjedočanstvo avarskog osvajanja ovog važnog kasnoantičkog grada (568. god.), znameniti nalaz srebrnog ranobizantskog nakita iz Čađavice (6/7. st.), te nakit i ukrasi "bjelobrdske kulture" (10-12/13. st.) ili još raznovrsniji nakit, oružje, oruđe i alati razvijenog i kasnog srednjeg vijeka (13-15. st.). Par istočnogotskih srebrnih lučnih fibula 5. st. Ilok dužina 22 cm Srebrne narukvice 6-7. st. Čađavica promjer 4,7 cm Zidna rimska opeka s urezanim grčkim natpisom koja govori o opsadi Sirmiuma od avarskog kagana Bajana 6. st Srijemska Mitrovica (antički Sirmium) dužina 35 cm Ulomak oltarne pregrade s natpisom koji spominje kneza Branimira i godinu 888. vapnenac Muć Gornji dužina 87 cm Ostava srebrnog nakita 14-15. st. Slakovci Svi prikazani predmeti u prilogu pripadaju Arheoloskom muzeju Zagreb Promijenjeno od rammstein (17.10.2005 u 00:13 sati) |
#5
|
|||
|
|||
Konzola s prikazom ljudskog lica, Glogovnica, crkva Blažene Djevice Marije
·Kamen, klesani ·Srednji vijek, romanika, 13. st. ·50 x 50 x 34 cm ·Konzola je rijedak primjerak romaničke plastike u kontinentalnoj Hrvatskoj. Gradski muzej Krizevci |
|
|